بسم الله الرّحمن الرّحیم

فَوَرَبِّکَ لَنَسْأَلَنَّهُمْ أَجْمَعِیْنَ ?حجر 92?

پس سوگند به پروردگارت که از همه آنان خواهیم پرسید (92)

در آیات مذکور خداوند قسم می خورد که تمامی اعمال شما جزا و پاداش دارد . این قسم با تمامی قسمهای خداوند فرق دارد چرا که او به عظمت خویش سوگند یاد می کند و این نشان ازارزش و احترام این قسم است و نشان آن دارد که خداوند در این زمینه با هیچ کسی شوخی ندارد و هیچ استثنائی قائل نمی شود . و اما مهمترین نکته ای که در این زمینه مطرح می شود این مساله است که چرا خداوند نمی گوید به خدا همه انسانها را باز خواست می کنم و روی سخن او با تمامی موجودات است ؟ مگر موجودات دیگر خلقت هم جزا و پاداش دارند ؟ با نگاهی دقیق به این آیه و توجه به سخنان بزرگان دین در مییابیم که جزا و پاداش برای همه است چرا که از دید ما تمامی آنچه در خلقت است جان دارند حتی همین جامدی که در فکر بی جان تلقی می شود در قیامت شهادت می دهد که این خود  نشان از جاندار بودن آنها است . اما اینکه بازخواست آنها چگونه و به چه صورت است خود مساله ای پیچیده می باشد که جای فکر فراوان دارد .  با گذری در قرآن در می یابیم که چقدر این مساله جزا و پاداش مهم است که خداوند با این قاطعیت قسم می خورد که اعمالتان محاسبه خواهد شد و حتی مساله آنقدر عظیم است که دیگر به خلقت و.. قسم نمی خورد بلکه به وجود مبارکش قسم یاد می کند . حتی ما انسانها نیز زمانی که جدیتی در انجام عملی داریم به عزیزترین چیزمان قسم یاد می کنیم پس این هشداری جدی است برای مراقبه .  

قَالَ تَاللَّهِ إِنْ کِدتَّ لَتُرْدِینِ ?56صافات?

[و] مى‏گوید به خدا سوگند چیزى نمانده بود که تو مرا به هلاکت اندازى (56)

قسمی که در این ایه آمده است نهایت تاکید است چرا که بلافاصله بعد از آن کلمه الله که اسم جلاله است آمده است . در قرآن قسم به موارد گوناگونی شده است اما زمانی که سوگند به اسم خود الله باشد اهمیت موضوع را می رساند . خداوند در این آیات می خواهد به تمامی بندگان این نکته را اثبات کند که اگر رحمت الهی پشتیبان شما نباشد و اگر شما اخلاص نورزید به راحتی گمراه می شوید . و این قسم در گفتگوهای دوزخیان بیان شده است و شاید خداوند باریتعالی خواسته کسی از جنس خودمان به ما یادآوری کند که تمام اعمال ما دارای جزا و پاداش است . جالب آنکه از گمراهی مطرح شده در این آیه به هلاکت یاد می شود یعنی اگر بخواهیم دور شدن از خدا را درجه بندی کنیم شدیدترین آن هلاکت است و زمانی رخ می دهد که دیگر هیچ راه برگشتی وجود ندارد و این که بعد از قسم اسم جلاله آمده تاکید بر برگشت ناپذیر بودن این قضیه است